Federalni istražni biro (FBI) vratio je Meksiku istorijski rukopis koji datira iz 1527. godine, a potpisao ga je španski konkvistador Ernan Kortes. Ovaj značajan dokument, koji obuhvata logistiku Kortesovog putovanja prema teritoriji koja će postati Nova Španija, prepoznat je kao originalni rukopis. Informaciju o vraćanju rukopisa potvrdili su zvaničnici, ističući njegovu kulturnu i istorijsku vrednost.
Rukopis, koji je specifično potpisao Kortes, predstavlja autentičan deo istorije Meksika. Džesika Ditmer, specijalni agent FBI-ja iz tima za umetnički kriminal, naglasila je važnost ovakvih dokumenata kao zaštićenog kulturnog blaga. Ovaj rukopis datira iz 20. februara 1527. godine, nekoliko dana pre nego što je jedan od Kortesovih najbližih saradnika postao ko-guverner osvojenih teritorija.
Ovo razdoblje je ključno za uspostavljanje španskih kraljevskih i verskih institucija koje su imale značajan uticaj na živote autohtonih naroda sve do meksičkog rata za nezavisnost 1810. godine. Ernan Kortes je 1519. godine doplovio na obalu Meksika sa malom vojskom, sklapajući saveze sa domorodačkim grupama koje su bile neprijateljski nastrojene prema Astečkom carstvu. Ovi savezi su mu omogućili da 1521. godine osvoji prestonicu Tenočtitlan, današnji Meksiko Siti.
FBI je otkrio da je rukopis nekada bio deo Nacionalne arhive Meksika, ali je 1993. godine tokom pregleda mikrofilmovanih dokumenata ustanovljeno da nedostaje 15 stranica. Istražitelji veruju da je konkretna stranica ukradena između 1985. i 1993. godine, zahvaljujući brojevima ispisanim voskom koji su otkriveni na rukopisu.
Ovo je druga repatrijacija rukopisa vezanog za Kortesa; prethodno je Meksiku 2023. godine vraćeno pismo iz aprila 1527. godine koje se odnosi na kupovinu ružinog šećera. Važno je napomenuti da niko neće biti krivično gonjen u vezi sa krađom ovog dokumenta jer je, prema rečima FBI-ja, rukopis više puta menjao vlasnika tokom godina, što otežava utvrđivanje odgovornosti.
Američko tržište antikviteta procenjuje se na desetine milijardi dolara, a značajan deo ove trgovine odvija se kroz aukcijske kuće u Njujorku. Ovaj slučaj ponovo podseća na izazove s kojima se suočavaju kulturna blaga i njihov povratak zemljama porekla. Ovakvi događaji su od suštinske važnosti za očuvanje kulturne baštine, kao i za jačanje međunarodnih odnosa između zemalja.
Vraćanje ovakvih dokumenata ne samo da pomaže u vraćanju istorijske pravde, već i jača identitet zemalja koje su bile pod kolonijalnom vlašću. U ovom slučaju, Meksiko dobija deo svoje istorije nazad, što može pomoći u daljem razumevanju i proučavanju sopstvene prošlosti. Ovaj rukopis će zasigurno biti važan deo muzejske kolekcije i istraživačkih projekata koji se bave periodom španske kolonizacije.
U svetlu ovih događaja, važno je naglasiti značaj međunarodne saradnje u očuvanju kulturne baštine. S obzirom na to da se u današnjem svetu često trguje antikvitetima, takvi koraci ka vraćanju kulturnih dobara mogu pomoći u jačanju poverenja između nacija i podsticanju dijaloga o važnosti očuvanja zajedničke istorije. Ova situacija takođe otvara pitanja o etici trgovine umetninama i antikvitetima, kao i o načinu na koji se ti predmeti mogu pravilno čuvati i vratiiti njihovim izvornim vlasnicima.
U krajnjem, vraćanje rukopisa Ernan Kortesa Meksiku predstavlja simboličan gest koji pomaže u jačanju kulturnog identiteta i ponosa naroda, dok istovremeno osvetljava izazove s kojima se svet suočava u očuvanju svoje istorije.
