Papa Lav XIV je nedavno imenovao svog prvog kineskog biskupa, čime je potvrdio nastavak primene sporazuma između Vatikana i Narodne Republike Kine iz 2018. godine. Ovaj sporazum, koji je izazvao mnogo kontroverzi, bio je deo spoljne politike njegovog prethodnika, pape Franju. Imenovanje biskupa Josifa Lina Juntuana za pomoćnog biskupa u biskupiji Fužou je službeno priznato od strane kineskih vlasti 5. juna, što se smatra značajnim korakom u dijalogu između Svete Stolice i Kine.
Sporazum iz 2018. godine, čiji su detalji ostali tajni, omogućava državnoj Katoličkoj crkvi u Kini da ima određeni uticaj na imenovanje crkvenih lidera, dok papa zadržava pravo veta na konačan izbor. Ovakva postavka je izazvala oštre kritike unutar konzervativnih krugova Katoličke crkve, koji su se posebno brinuli o ustupcima prema Pekingu i o sudbini tzv. podzemne crkve. Ova crkva je, uprkos progonima, ostala verna Vatikanu.
U Kini se trenutno procenjuje da živi oko 12 miliona katolika, podeljenih između zvanične, državne crkve koja ne priznaje papinu vlast i podzemne crkve, čiji članovi često trpe pritiske i hapšenja. Cilj sporazuma je bio da se prevaziđe ova podela, normalizuje status sedmorice biskupa koje Rim nije priznao, i da se započne proces ponovne izgradnje odnosa između Pekinga i Vatikana, koji su prekinuti 1951. godine.
U svetlu ovih dešavanja, Papa Lav XIV pokazuje nameru da nastavi dijalog sa Kinom, što može imati dalekosežne posledice za katoličku zajednicu u ovoj zemlji. Kritičari smatraju da bi ovakva politika mogla dovesti do daljih podele unutar same crkve, a neki čak upozoravaju na rizik od gubitka kontrole nad crkvenim pitanjima u Kini.
U istorijskom kontekstu, odnosi između Vatikana i Kine su bili složeni. Nakon što je Kina proglasila republiku 1949. godine, crkvene vlasti su se suočile sa brojnim izazovima, uključujući progon i zatvaranje crkava. Od tada, Kina je uvela svoje pravila i regulative koje su ograničile uticaj Vatikana, što je dovelo do osnivanja državne Katoličke crkve, koja je bila pod strogom kontrolom vlasti.
Papa Franjo je, pre svog odlaska, pokušao da izbegne dalji raskol unutar crkve kroz ovaj sporazum. Međutim, njegovi protivnici su ukazivali na to da bi ovakvi ustupci mogli oslabiti autoritet Vatikana i dovesti do gubitka poverenja među vernicima. U tom smislu, imenovanje biskupa Lina Juntuana može se posmatrati kao test za novu papu i njegov pristup prema Kini.
Uprkos svim izazovima, neki analitičari smatraju da je sporazum iz 2018. godine korak u pravom smeru, jer može otvoriti vrata za bolju saradnju između Vatikana i Kine. Ipak, ostaje neizvesno kako će se situacija razvijati, s obzirom na kompleksne političke i verske dinamike u zemlji.
Pitanje odnosa između Vatikana i Kine će i dalje ostati tema rasprava unutar katoličkog sveta. Imenovanje biskupa Juntuana može da bude signal da Vatikan nastavlja da radi na izgradnji mostova, ali i da se suočava sa izazovima koji dolaze sa takvim odlukama. Konačno, budućnost katoličke crkve u Kini ostaje neizvesna, dok se svet suočava sa promenljivim političkim pejzažem i potrebom za dijalogom i razumevanjem.
