Prema poslednjim podacima Republičkog zavoda za statistiku, gustina naseljenosti u Beogradskom regionu je znatno viša od republičkog proseka, čak sedam puta. U suprotnosti s tim, Region Južne i Istočne Srbije beleži najnižu gustinu naseljenosti, koja je 29 procenata ispod proseka Srbije. Ova statistika ukazuje na jasne demografske razlike koje postoje unutar zemlje.
Iako svi regioni Srbije doprinose ukupnoj populaciji, razlike unutar pojedinih regiona su očigledne. Na primer, u Regionu Vojvodine više od polovine stanovništva, tačnije 56,3 odsto, živi u osam gradova. Ova koncentracija stanovništva ukazuje na urbanizaciju i ekonomsku razvijenost ovih gradova, dok manje razvijene opštine ostaju sa slabijom infrastrukturom i manjim brojem stanovnika.
Populacione razlike su još izraženije u regionima Šumadije i Zapadne Srbije. Ovaj region ima deset gradova u kojima živi 55 procenata ukupnog stanovništva, dok u 13 nerazvijenih opština živi samo 13 procenata stanovništva. Ova situacija pokazuje kako se resursi i prilike koncentriraju u nekoliko urbanih centara, dok ruralna područja trpe posledice depopulacije.
Sličan trend se može primetiti i u Regionu Južne i Istočne Srbije. U ovom regionu, devet gradova okuplja 56,5 procenata populacije, dok čak 30 nerazvijenih opština ima samo 31 procenat stanovništva. Ove razlike dodatno naglašavaju demografske izazove s kojima se suočavaju manje razvijene oblasti, gde se mladi često sele u veće gradove u potrazi za boljim obrazovanjem i zaposlenjem.
Jedan od ključnih faktora koji doprinosi ovim demografskim promenama su ekonomske migracije. Beogradski region jedini beleži rast broja stanovnika, sa povećanjem od 1,5 procenata između 2011. i 2024. godine. Nasuprot tome, ostali regioni, uključujući Šumadiju, Zapadnu Srbiju, kao i Južnu i Istočnu Srbiju, beleže opadanje broja stanovnika. Ova situacija ukazuje na migraciju stanovništva ka urbanim područjima, gde su ekonomske mogućnosti veće.
Posledice ovih migracija su višestruke. Sa jedne strane, Beogradski region postaje sve gušće naseljen, što može dovesti do preopterećenja infrastrukture i javnih usluga. S druge strane, regioni sa opadajućim brojem stanovnika suočavaju se s izazovima poput smanjenja radne snage i pada ekonomske aktivnosti.
U svetlu ovih podataka, postavlja se pitanje kako će se Srbija suočiti s ovim demografskim izazovima. Potrebne su strategije za ravnomerniji razvoj, kako bi se sprečila dalja depopulacija nerazvijenih regiona i obezbedila održivost urbanih centara. Investicije u infrastrukturu, obrazovanje i privredu u manje razvijenim oblastima mogu biti ključ za očuvanje stanovništva i podsticanje lokalnog razvoja.
U budućnosti će biti važno pratiti trendove migracija i gustine naseljenosti, kako bi se adekvatno reagovalo na promene i osigurao balansiran razvoj svih regiona Srbije. Samo kroz zajedničke napore i strateške planove može se postići održiv rast i poboljšanje kvaliteta života svih građana. Ove demografske promene zahtevaju pažnju i akciju kako bi se obezbedila bolja budućnost za sve delove zemlje.
