Sezona berbe zimskih tartufa u Srbiji je u punom jeku, a domaći tartufari su od početka oktobra aktivno na terenu, sa jasno utvrđenim planovima potrage za ovim dragocenim gljivama. Srbija se pokazuje kao izuzetno bogata zemlja tartufima, posebno u područjima uz reke i šumama sa starijim drvećem, uključujući Šumadiju, Zapadnu Srbiju, Srem, Mačvu, Južnu Bačku i Banat.
U ovom trenutku, sezona lova na bele tartufe, koji su najvredniji među svim vrstama, je u punom jeku. Srpski tartufari imaju razvijene prodajne kanale, pri čemu deo njihovog ulova završava u Istri ili na poznatoj pijaci tartufa u Italiji. Osim što donosi profit beračima, tartuf predstavlja i potencijalni izvor dodatnih prihoda za državu.
Ekonomsku vrednost tartufa teško je preceniti. Nakon stupanja na snagu Sporazuma o slobodnoj trgovini između Srbije i Kine 1. jula 2024. godine, otvorila se mogućnost da se srpski beli i crni tartufi pozicioniraju kao premijum prehrambeni brend na ogromnom azijskom tržištu. Da bi se ovo ostvarilo, potrebne su ciljane mere, uključujući zakonsku regulativu, sertifikaciju, kao i ulaganje u logistiku i brendiranje.
Kina, kao najveći proizvođač gljiva, predstavlja izazov za srpske tartufare. Zbog toga, neki stručnjaci smatraju da bi Srbija mogla da se orijentiše ka evropskim i američkim tržištima, koja bi mogla biti bolja opcija za izvoz tartufa i njihovih prerađevina. Prema podacima domaćih institucija, Srbija već ima registrovane proizvođače i prikupljače tartufa koji izvoze ili se pripremaju za izvoz.
Postoje firme koje se bave prikupljanjem, preradom i prodajom svežih tartufa i proizvoda od njih, a sve veće prisustvo domaćih proizvođača na regionalnim manifestacijama i sajmovima potvrđuje da tržište postoji. Stručnjaci ističu da bi sledeći važan korak bio uvođenje jasnih standarda, uključujući sertifikaciju kvaliteta, označavanje porekla i higijensku kontrolu, kako bi se stvorilo poverenje u srpski proizvod.
Izgradnja brenda „srpski tartuf“ je ključna, a stručnjaci predlažu i profesionalni marketing koji bi mogao da pozicionira srpske tartufe rame uz rame sa istarskim. Takođe, neophodno je ulaganje u obuku berača, koji bi mogli da pređu na proizvodnju na mikoriziranim plantažama. Ovaj pristup omogućava dobijanje prvih rezultata već nakon nekoliko godina, uz očuvanje šumskog ekosistema.
Ukoliko se investicije pravilno usmere i prati dobra agronomska praksa, Srbija bi mogla da obezbedi stabilan izvoz tartufa u narednoj deceniji. Zarade su značajne: crni tartuf slabijeg kvaliteta dostiže cenu od 50 do 100 evra po kilogramu, dok se beli tartuf, koji je znatno ređi i cenjeniji, prodaje za 800 do 2.000 evra po kilogramu. Oni koji pronađu izuzetno retke, vrhunske primerke belog tartufa, mogu da zarade i do 5.000 evra po kilogramu.
Sezona berbe tartufa ne samo da predstavlja priliku za lokalne berače, već i potencijal za razvoj celokupne industrije i ekonomije Srbije. Ulaganje u infrastrukturu, edukaciju i marketing može značajno doprineti rastu ovog sektora i postaviti Srbiju kao prepoznatljivog igrača na globalnom tržištu tartufa.
